Gepubliceerd op 16 mei 2019 | Leestijd: 5 minuten
De edelsmeedkunst kent een lange geschiedenis. Vanaf het moment dat men begon met brons te gieten en metaal te bewerken, was er ook vraag naar kunstvoorwerpen van edelmetalen.
Een eeuwenoude ambacht
In de middeleeuwen waren goudsmeden meestal in dienst van kerkelijke instellingen. Vaak waren goudsmeden zelf monnik en soms tevens muntmeester. Vanaf de 14e eeuw ontstonden de gilden, ook wel ambachten. Dit had als gevolg dat je voor het uitoefenen van bepaalde beroepen aan strenge toelatingseisen moest voldoen. Pas rond 1800 kwam er, met invloed van de Fransen, meer vrijheid in de uitoefening van de beroepen.
Door de toegenomen mechanisatie en de hierbij behorende lagere productiekosten, nam in de loop van de 19e eeuw de vraag naar door zilversmeden gemaakt tafelzilver af. Door de toegenomen welvaart kwam er meer vraag naar unieke sieraden en handgemaakte siervoorwerpen. Dit had als gevolg dat het traditionele beroep van zilversmid vrijwel verdween en dat van de goudsmid en juwelier een grote bloei doormaakte.
Wat is een goudsmid?
Een goudsmid is opgeleid om sieraden te ontwerpen, maken en repareren. Het gaat hierbij meestal om klein werk, zoals trouwringen, van goud, zilver en andere edelmetalen. Vaak worden producten van edelsmeedkunst versierd met edelstenen, halfedelstenen en decoratietechnieken. Het vak goudsmid is een echt ambachtelijk beroep.
Wat doet een goudsmid?
Zoals gezegd is een goudsmid gespecialiseerd in het maken van juwelen en andere sier- en kunstvoorwerpen van edele metalen, zoals goud, zilver, platina en palladium. Het maken en bewerken van producten van goud en edele metalen is erg arbeidsintensief. Al eeuwen gebruiken goudsmeden dezelfde methoden om edele metalen te bewerken. Van oorsprong werden de metalen gesmeed en bewerkt met een hamer en een aambeeld. Tegenwoordig wordt er ook gebruik gemaakt van moderne methoden. Een goudsmid bewerkt zijn metalen met gespecialiseerde gereedschappen, waarbij meestal verhitting van het metaal noodzakelijk is.
Enkele arbeidsintensieve werkzaamheden binnen het vak zijn:
- Gieten
- Hameren
- Zagen
- Knippen
- Boren
- Vijlen
- Solderen
- Buigen
Wat is het verschil tussen een juwelier en een goudsmid?
Het beroep goudsmid wordt vaak verward met het juweliersvak. Toch zijn er grote verschillen tussen deze twee beroepen. Een juwelier is vaak opgeleid om de waarde van gouden en zilveren sieraden vast te kunnen stellen. De juwelier is een verkooporganisatie en heeft vaak een ruime keuze trouwringen en sieraden van bekende merken in huis. Soms heeft een juwelier een eigen goudsmid in dienst of worden er diensten van een goudsmid ingehuurd. Doordat het beroep van juwelier en goudsmid niet wettelijk beschermd is in Nederland, is het lastig een grens tussen deze twee beroepen te trekken.
Meester goudsmid
Het begrip ‘meester goudsmid’ stamt uit de middeleeuwen, toen er nog gewerkt werd met gilden. In die tijd begon men op jonge leeftijd bij een goudsmid het vak te leren als leerjongen. Vervolgens werd je gezel en uiteindelijk meester edelsmid. Vandaag de dag moet je bij de vakopleiding voor goud- en zilversmid nog steeds een meesterstuk maken aan het einde van de opleiding. Meester goudsmeden mogen in Nederland de titel MNGG voeren achter hun naam en het logo van NGG gebruiken als kwaliteitsstempel in hun sieraden en objecten. Deze symbolen van meesterschap getuigen ook naar de consument het vakmanschap en de hoogst haalbare kwaliteit.
Wat en wie is Aller Spanninga?
Aller Spanninga is als goudsmederij in 1863 begonnen in de Friese plaats Joure. In de loop der jaren zijn we gespecialiseerd in het maken van trouwringen. Door productiemethoden continu te verbeteren, worden onze ringen steeds mooier en beter. Vandaag de dag, 150 jaar later, zijn we het enige en oudste trouwringen atelier in Nederland. In anderhalve eeuw is er veel veranderd en ook weer niet. Nog elke dag maken we met veel liefde de mooiste ringen.
Binnen ons atelier werken we met diverse goudsmeden, diamantzetters, edelsmeden en ontwerpers. Wij leveren onze trouwringen aan juweliers door heel Nederland, en ook in België. Wij maken onze ringen met veel passie voor ambacht!